Znikające miasto: lata 90 – wykład Aleksandry Czupkiewicz

Rok 1989 w Polsce oznaczał początek transformacji gospodarczej i ustrojowej, co zaowocowało wejściem prywatnego kapitału na rynek architektury mieszkaniowej. Lata 90. charakteryzowały się ostrożnym dostosowaniem do nowej rzeczywistości ekonomicznej, brakiem normatywów mieszkaniowych oraz większą swobodą w projektowaniu budynków. Zamiast masowej produkcji mieszkań, zaczęto bardziej koncentrować się na różnorodnych potrzebach ludzi, co otworzyło nowe możliwości w architekturze.

W tym okresie we Wrocławiu pojawiły się zarówno znane realizacje, takie jak te autorstwa Wojciecha Jarząbka, jak i mniej spektakularne obiekty, które stały się ważnym punktem odniesienia dla współczesnej architektury. W 1999 roku zburzono Hotel Panoramę w związku z planami budowy Galerii Dominikańskiej, co było istotnym wydarzeniem w kontekście zmieniającego się krajobrazu miasta.

Lata 90. to także czas intensywnych zmian w handlu i architekturze. Był to pierwszy moment, kiedy handel odbywał się na tle starej zabudowy, a architektura powojennego modernizmu zaczęła być wypełniana nowymi obiektami. Był to również ostatni okres, kiedy handel nie wpływał trwale na krajobraz Wrocławia.

• Co wyróżnia obiekty mieszkaniowe lat 90.? Jakie ich cechy (w zakresie programu funkcjonalnego, formy itd.) zniknęły z krajobrazu polskich miast? O tym i o szaleństwie lat 90. postaramy się opowiedzieć już 14 listopada.  

Wykład poprowadzi Aleksandra Czupkiewicz, absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, która w swojej pracy dyplomowej zajmowała się adaptacją powojennej modernistycznej hali kompleksu poprzemysłowego Hutmen we Wrocławiu. Jako kuratorka, projektantka oraz autorka wystaw i książek, Czupkiewicz popularyzuje architekturę lat 60. i 70., badając twórczość powojennych architektów, takich jak Jan Szpakowicz, Leszek Zdek, Stefan Müller czy Witold Lipiński.Czupkiewicz jest również współinicjatorką projektu katalogowania zaniedbanych pawilonów usługowych z tamtej epoki (pawilony_pavilions), o których mówiła na wykładach w AIA Center for Architecture w Nowym Jorku oraz Muzeum Architektury we Wrocławiu. Pisze dla polskich magazynów architektonicznych, takich jak Architektura-Murator oraz Autoportret, a także publikuje w Kwartalniku RZUT i międzynarodowych czasopismach. Od 2015 roku projektuje w Maćków Pracowni Projektowej.

Projekt dofinansowany w ramach funduszy Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności: program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju.